Jak radzić sobie z łuszczycą?

Łuszczyca jest przewlekłą, niezakaźną chorobą zapalną skóry, która objawia się w postaci okrągłych, dobrze odgraniczonych, rumieniowych blaszek pokrytych łuskami, które mają białawy kolor, przechodzący w srebrzysto-szary. Zmiany te mogą być bezobjawowe lub powodować sporadyczne, łagodne swędzenie, ale implikacje estetyczne mogą być istotne. Blaszki łuszczycowe pojawiają się zazwyczaj na łokciach, kolanach, skórze głowy i dolnej części pleców, ale mogą również obejmować całe ciało.

Przyczyny łuszczycy nie zostały jeszcze w pełni wyjaśnione, ale z pewnością pewną rolę odgrywa układ odpornościowy. Proces chorobowy charakteryzuje się hiperproliferacją keratynocytów i jest związany z zapaleniem naskórka i skóry właściwej. Leczenie opiera się na stosowaniu emolientów, leków miejscowych (analogi witaminy D, retinoidy, dziegcie, antralina i kortykosteroidy), fototerapii, a w najcięższych postaciach na lekach systemowych (metotreksat, cyklosporyna lub leki biologiczne).

Należy podkreślić, że strategia terapeutyczna jest bardzo zróżnicowana w zależności od rozległości i lokalizacji choroby. Ponieważ jest to prawie zawsze choroba przewlekła, nie ma obecnie lekarstwa, które gwarantowałoby całkowite wyleczenie. Dlatego też terapie mają na celu utrzymanie jej pod kontrolą, czasem ustalenie okresów remisji, unikanie jej pogorszenia. Co więcej, efekt działania leków przeciwłuszczycowych zależy od indywidualnej odpowiedzi na leczenie.

Opublikowane materiały mają na celu umożliwienie szybkiego dostępu do ogólnych porad, sugestii i środków, które lekarze i podręczniki mają w zwyczaju podawać w leczeniu łuszczycy; wskazówki te nie powinny w żaden sposób zastępować porady lekarza prowadzącego lub innych specjalistów opieki zdrowotnej, którzy leczą pacjenta.

Co należy zrobić, aby poprawić wygląd skóry?

• Unikaj alkoholu i palenia papierosów (mogą one nasilać zmiany łuszczycowe)
• Redukcja wagi (w przypadku otyłości)
• Po podaniu leku przykryć zmiany opatrunkiem okluzyjnym
• Poddawaj się częstym kontrolom dermatologicznym
• Ćwicz techniki sportowe i relaksacyjne
• Wyczyść dokładnie uszkodzenia, używając łagodnych środków czyszczących; do wyschnięcia zalecamy przetarcie miękką gąbką.

Co może pogorszyć stan skóry?

• Ekspozycja na słońce bez ochrony UV
• Przypadkowe zadrapanie lub otarcie zmian łuszczycowych
• Przykryj zmiany makijażem lub kremami z filtrem
• Długotrwałe stosowanie kortykosteroidów
• Używanie ręczników, które nie są zbyt miękkie
• Używaj silnych środków czyszczących na powierzchni skóry

Co jeść, a czego unikać podczas leczenie łuszczycy?

U pacjentów dotkniętych łuszczycą zawsze zalecana jest zdrowa i zbilansowana dieta, bogata w antyoksydanty o działaniu przeciwzapalnym (witamina C i E, karotenoidy). Dieta powinna składać się w 60% z surowej żywności (uwaga: gotowanie zmienia podstawowe składniki) i powinna być uzupełniona olejem rybim, olejem z wiesiołka, olejami z nasion sezamu, lnu i soi, które mają właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne.

Czego nie należy jeść? W kontekście łuszczycy, najlepiej byłoby unikać pokarmów prozapalnych: czerwonego mięsa, żywności bogatej w konserwanty lub o wysokiej zawartości cukru, węglowodanów, tłuszczów nasyconych/wodorowanych, glutenu.

Naturalne lekarstwa i środki zaradcze

Wśród środków fitoterapeutycznych najczęściej stosowanych w miejscowym leczeniu łuszczycy, popartych badaniami naukowymi, znajdują się:

• Aloe vera: wykazuje działanie immunomodulujące, łagodzące i przeciwzapalne. U różnych pacjentów, 0,5% kremowy wyciąg z aloesu, stosowany 3 razy dziennie przez 4 tygodnie, okazał się skuteczny w określaniu redukcji objawów łuszczycy. Oczywiście należy zaznaczyć, że nie wszystkie dostępne na rynku produkty aloesowe są równie skuteczne.
• Mahonia aquifolium (Maonia): stosowanie kremów na bazie wyciągu z tej rośliny okazało się skuteczne w zmniejszaniu rumienia i grubości blaszek u pacjentów cierpiących na łagodną i umiarkowaną łuszczycę.
• Indigo naturalis: olejek otrzymywany z liści roślin takich jak Polygonum tinctorium i Baphicacavthus cusia (składnik aktywny: indirubina) może okazać się przydatny w kontrolowaniu hiperproliferacji komórek naskórka. Indigo naturalis wykazuje szczególną skuteczność w leczeniu łuszczycy paznokci.

Inne fitoterapeutyki, które mogą okazać się przydatne ze względu na ich właściwości emoliencyjne, antyoksydacyjne, przeciwzapalne, normalizujące proliferację naskórka i ochronne to:

• Hypericum (reepitalizujący, przeciwzapalny, gojący)
• Lawenda (uspokaja i łagodzi pieczenie i podrażnienia)
• Rumianek (łagodzący, przeciwzapalny, antyseptyczny)
• Łopian (przeciwzapalny i oddychający)
• Bergamotka (przeciwzapalne, ściągające)
• mirra (przeciwzapalna, przeciwbólowa, dezynfekująca)
• Grejpfrut (przeciwutleniacz, przeciwzapalny)
• Propolis (przeciwutleniacz, przeciwzapalny, reepitelializujący i antyseptyczny)
• Kwasy tłuszczowe omega-3 (przyjmowane per os, zmniejszają stan zapalny związany z łuszczycą)

Środki te są dostępne w postaci kremów, suchych ekstraktów, nalewek i olejków. W ramach leczenia łuszczycy niektórzy pacjenci mogą również odnieść korzyści ze stosowania Helichrysum (przeciwzapalne, przeciwobrzękowe), Medicago sativa (oczyszczające i remineralizujące), Juglans regia (gemmoterapia o działaniu immunostymulującym) i Ribes nigrum. Przed sięgnięciem po środki fitoterapeutyczne, pacjenci powinni skonsultować się z lekarzem dermatologiem, aby wybrać najbardziej odpowiednią terapię w ich konkretnym stanie zdrowia.

Zapobieganie łuszczycy

• Nawilżanie skóry: osoby dotknięte chorobą muszą przede wszystkim unikać wysuszania skóry, stosując nawykowo (zwłaszcza po kąpieli lub prysznicu) kremy zmiękczające i nawilżające. Suchość skóry może w rzeczywistości pogorszyć rozszerzenie zmian i zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia miejscowego swędzenia i pieczenia.
• Zdrowy styl życia: ćwiczenia fizyczne, zróżnicowana i dobrze zbilansowana dieta, niepicie i niepalenie papierosów pomagają kontrolować chorobę, ponieważ sprzyjają dobremu ogólnemu stanowi zdrowia.
• Zarządzanie stresem: Poza leczeniem medycznym, samo zmniejszenie stresu jest bardzo korzystne dla pacjenta. Z tego powodu dobrze jest od czasu do czasu pozwolić sobie na chwile relaksu i podjąć regularną aktywność fizyczną, aby rozładować codzienne napięcia.
• Borowina i talasoterapia: Borowina i balneoterapia, zabiegi uzdrowiskowe, kąpiele w wodzie morskiej i talasoterapia są doskonałymi metodami leczenia łagodnych i umiarkowanych postaci łuszczycy. Oprócz działania relaksującego, zabiegi te mają bezpośrednie działanie uspokajające, keratolityczne i przeciwzapalne na skórę.